Merbaha!
Dat is nog steeds een van de weinige woorden Turks die ik spreek. Op een paar gerechten van de Turkse menukaarten na dan. De taal lijkt niet bepaald op het Nederlands. Gelukkig was ik al snel wegwijs met terugkomende Turkse gerechten. Tijdens de 16 dagen dat ik door Turkije reisde, ontdekte ik dat de Turkse keuken gevarieerder was dan ik dacht. Minder vunzig ook. Dus ik vond het wel een artikeltje waard.
De Turkse dönertent
Natuurlijk, döner. Dat kon iedereen wel bedenken. Maar het is een stuk aangekleder dan je denkt. Wanneer je in Nederland een Durum kip bestelt, krijg je een durumwrap met sla, knoflooksaus, kipdöner en misschien nog gesmolten kaas. In een papiertje en opeten die handel. In de dönertenten waar wij geregeld lunchten voor een paar euro, kregen we daarentegen veel meer waard voor ons geld. Bestel je een Turkse pizza? Die wordt ter plekke gebakken in de houtoven en wordt geserveerd met chimicurri, rode kool en andere groenten. Ook haalden we een keer een durum döner, en hierbij had je een gratis saladebar die je onbeperkt kon vullen in een bakje ernaast. De döner is overal ook een stuk beter dan dat ik hier in Nederland eet. Gewoon meer het idee dat je ook daadwerkelijk kip aan het eten bent en niet een soort Turkse plakken frikadel. Hoewel daar om 3 uur ‘s nachts ook zeker niks mis mee is hoor. Op elke straathoek is wel een dönertent. Ik heb ze ook gezien dat er aan het spit al verse groenten tussen zitten, die mee worden geroosterd. Ze zijn er kortom erg goed in en zelfs creatief.
Dondurma: Turks roomijs
In het warme Turkije is een ijsje af en toe best lekker. Maar je kan ver zoeken naar Italiaans schepijs; de Turken hebben hun eigen specialiteit in schepijs. Het heet Dondurma en is roomijs waar salep en mastiek aan toegevoegd is. Dit zorgt ervoor dat het ijs een bijzondere rekbare en kauwbare structuur krijgt. Je zou het bijna kunnen eten met mes en vork, bij wijze van spreke. Ook smelt het ijs amper, maar het heeft wel de lekkere romige structuur zoals we dat gewend zijn. Ik vond het persoonlijk echt heel erg lekker ijs en heb het meerdere keren genomen in Turkije. Ik wist eerst ook niet dat er een truc bij hoorde wanneer je een ijsje bestelt. Dat ga ik ook maar niet verklappen, het grappigst is namelijk als je het zelf meemaakt ;).
Kahvalti: Turks ontbijt
Meerdere malen hebben wij een Turks ontbijt besteld. Dit is iets wat je letterlijk nog om 00:00 uur ‘s nachts zou kunnen bestellen. En eigenlijk is dat best fijn, want als je gewoon een keer iets ‘normaals’ wilt eten in Turkije dan zit je voor een prima prijsje wel goed. Het bestaat meestal (er zijn natuurlijk varianten) uit brood, gekookt ei, olijven, confituur, kaas, tomaat, komkommer en franse friet. Vraag me trouwens niet waarom Franse friet standaard in het ontbijt assortiment zit in Turkije. Ik heb andere voorkeuren in de ochtend. Ik moet eerlijk bekennen dat ik het Turkse ontbijt best vaak als lunch heb besteld, als ik döner een beetje beu was. De Turkse hotelontbijtjes waren overigens nog uitgebreider. Terwijl we echt goedkope hotels hadden, kregen we er altijd een uitgebreid ontbijt bij met zelfgemaakte zoetigheden. Verschillende kazen en vleeswaren, salades, eiergerechten en fruit.
Çigköfte: helemaal vegan
Wie had gedacht dat er iets helemaal vegan zou zijn in de Turkse keuken? Dat was ook origineel helemaal niet de bedoeling. Van origine is het namelijk gemaakt van mager, rauw rundergehakt en nog een tal aan andere ingrediënten. Wegens voedselveiligheid mag er alleen geen rauw vlees meer aan toegevoegd worden. De Turken noemen de vega variant sindsdien 'Yalanci Çigköfte', oftewel: fake Çigköfte. Achja, alsnog wordt het op elke straathoek verkocht. Als afwisseling van döner kebab, koos ik ook wel eens voor een durum Çigköfte. Een stuk lichter verteerbaar. Op zo'n durum (soort wrap) smeren ze dan wat Çigköfte uit, en daarop wat groenten en granaatappelsaus. En daar betaalde ik zo'n 2 euro voor. In Nederland heb je ook speciale Çigköfte tenten trouwens, mocht je het een keer willen proberen.
De meest voorkomende klassiekers
Manti, Köfte, Gözleme, kebab, borek. Overal had je het. Het begon voor ons tijdens de eerste avond al, toen we in een Turkse buitenwijk van Bursa aten en niemand ook maar een woord Engels verstond. Google translate snapte ook weinig van de menukaarten, dus zo wezen we lukraaks wat dingen aan op de menukaart en werd het een verrassing. Eindstand: veel te veel, maar wel lekker! Vanaf toen wisten we dat gözleme een soort dubbelgevouwen gebakken deeg gerecht is, gevuld met bijvoorbeeld spinazie of kaas. Hier hadden we twee soorten van besteld, maar dit vult echt mega erg dus dat was een beetje zonde. Ook kregen we Manti. Dit is Turkse 'ravioli', gevuld met lamsvlees en geserveerd met knoflookyoghurt en paprikaboter. Erg lekker ook. Ook kregen we gelijk köfte, gelukkig kende ik dat al dus wist ik dat ik daar wel goed mee zou zitten. Heel lekker gekruid vlees, wat we nog veel vaker hebben gegeten (vooral lekker met tzatziki of een ander yoghurtsausje erbij). Sucuk zie je ook overal, een lekker worstje met genoeg knoflook. Borek had ik vaak bij het ontbijt, en dit is niet te vergelijken met die van de Appie. Gemaakt van vers deeg en gevuld met kaas of groenten. Ik kan zo nog wel even doorgaan. Maar als je dus in Turkije bent en een beetje op je centen wilt letten, zijn deze klassiekers vrijwel overal te koop en je krijgt áltijd veel voor weinig. Ga je er zitten, krijg je er vaak ook nog een gratis theetje bij.
Balik
Je zou het niet direct verwachten, maar in Turkije aten we veel vis. In mijn hoofd is het echt een vleesland, maar vooral dichtbij de zee zijn er veel plekken waar je goed vis kan eten voor weinig. In Bursa aten we voor 4,50 euro per persoon en hadden we een hele zeebaars. Later aten we ergens voor 10 euro een heel menu met een mega portie zwarte zee zalm. Dit vonden wij wel heel fijn om als afwisseling te eten. En dus ook wel chill dat het je geen vermogen hoeft te kosten.
Tijdens de reis merkte ik naarmate we verder het land in reden, hoeveel verschillende soorten gewassen ze in eigen land kunnen verbouwen. De grond is vruchtbaar en ze hebben zowel droog binnenland als de vochtige kust. In Cappadocië zag ik tijdens de wandeling een hoop amandelstruiken, rook je de abrikozen- en pruimenbomen al van veraf en langs de weg zie je veel mensen op het land aan het werk. Dat maakt dat ze weinig hoeven te importeren uit het buitenland en dus goedkoop eten kunnen produceren voor zichzelf. Wel jammer vond ik de toeristische stadjes waar we (per ongeluk) waren beland. De prijzen verdubbelen keer drie voor toeristen, en daar probeerden we omheen te leven maar is niet altijd makkelijk.
Wel ben ik dus ontzettend verrast door de Turkse keuken en kwam ik erachter dat dit eigenlijk al best wel mijn eigen kookstijl is, met die verse kruiden en zo. Eenmaal thuis ben ik al een week lang vrijwel elke dag Turks aan het koken, en een beetje te experimenteren met wat ik daar heb gegeten. Dus dat gaan jullie terug zien in mijn catering ;).
Comments